Het ABC van Johan Klein Haneveld

Hey Allemaal, Onlangs konden jullie het korte verhaal Portaal lezen dat geschreven is door auteur Johan Klein Haneveld. Vandaag is het tijd om deze auteur wat beter te leren kennen. Maar dat doen we net even wat anders dan anders. Hieronder vindt je namelijk het ABC van Johan Klein Haneveld. Doormiddel van dit ABC kom je heel wat te weten over Johan. Heel veel lees plezier.

Het ABC met Johan Klein Haneveld

A = Ammonieten

Toen ik als kind de bijbel las, kwam ik daarin de Ammonieten tegen. Maar het ging om een volk, de inwoners van Ammon, en niet over uitgestorven inktvisachtigen. Dat vond ik heel verwarrend. Ik kende ammonieten namelijk uit boeken over prehistorisch leven. Honderden miljoenen jaren lang kwamen ze wijdverspreid voor in de zeeën, met schelpen in alle soorten en maten, tot ze uitstierven aan het eind van het Krijt, tegelijk met de meeste dinosaurussen. Ik vond als kind meerdere stenen met ammonieten, onder andere in het Gardameer. Later heb ik ook fossielen van ammonieten gekocht en die maken nu ook deel uit van mijn fossielenverzameling (waartoe ook belemnieten en fossiele vissen behoren). Maar er zitten ook fossielen van ammonieten in de vloer van winkelcentrum De Hovenpassage in Delft. Als ik daar loop kijk ik niet naar de etalages, maar naar de grond, of ik nog een ammoniet tegenkom die me eerder niet was opgevallen.

B = Blijdorp

Als mijn vrouw en ik behoefte hebben aan ontspanning, gaan we graag naar de dierentuin. Voor ons is Blijdorp in Rotterdam het meest dichtbij. Het is altijd genieten als we daar zijn. En niet alleen het zeeaquarium, al breng ik daar ook graag veel tijd door. De verblijven lijken deel uit te maken van het landschap en je ziet van alles: van apen, tot tijgers, tot vissende katten tot komodovaranen. Als je vaker in dezelfde dierentuin komt, krijg je ook een goed beeld van het gedrag van de dieren. Zo zag ik een keer een leeuwin een eendenkuiken besluipen. En we zagen otters jagen en een hyena die een bad nam. Het wordt tijd weer een keer naar de dierentuin te gaan. In veel van mijn verhalen speelt de natuur een grote rol. Dat is dus niet toevallig …

C = Cichliden

Cichliden zijn een familie van baarsachtige vissen (de wetenschappelijke term is: Cichlidae), die vooral voorkomen in zoet water in Zuid-Amerika en Afrika. De bekendste soort is wel de tilapia, die we op ons bord kunnen aantreffen. Maar andere soorten zijn bekend als aquariumvis. De kleuren van cichliden zijn niet altijd zo spectaculair, behalve als ze uit het Malawimeer komen, maar hun gedrag is fascinerend. Vooral als het om hun voortplanting gaat. Alle soorten kennen namelijk broedzorg. Er zijn er die hun eitjes afzetten in lege slakkenhuizen, bij andere soorten houdt het vrouwtje de eitjes in de bek. Ik hou graag cichliden in mijn aquariums en bestudeer hun gedrag aandachtig. Het eerste artikel van mij dat ooit gepubliceerd was, ging over slakkenhuisbroedende cichliden en verscheen in het tijdschrift ‘Het Aquarium’. Ik kreeg er zelfs voor betaald! Toen ik het schreef was ik dertien jaar, maar dat zou je bij het lezen niet zeggen. Er staan zelfs literatuurverwijzingen bij …

D = Diepzee

Het is niet werkelijk zo dat we meer weten over het oppervlak van de Maan dan over de diepzee. Veel van de diepzee is ondertussen wel in kaart gebracht. Toch blijft het fascinerend dat zo’n groot deel van de Aarde bedekt is met kilometers water. Het meeste daarvan is koud en donker en de druk is ook nog eens heel hoog. Toch leven hier gespecialiseerde soorten vissen en ongewervelden. Rond heet water bronnen komen die zelfs in groten getale voor. Ik vind de afleveringen over de diepzee in documentaireseries als ‘Blue Planet’ geweldig en ik schrijf zelf ook graag verhalen die zich in de diepzee afspelen (ook ‘IJsbrekers’ kun je zien als voorbeeld van dit genre). Een van mijn grootste wensen zou zijn om eens in een onderzeeër af te dalen naar een heetwaterbron omgeven door rode borstelwormen. Als James Cameron het kan, waarom ik dan niet? Een mens moet iets houden om over te dromen …

E = Epifyten

Als tiener verzamelde ik epifytische cactussen. Dat zijn cactussen die op andere planten groeien – op bomen meestal. Lidcactussen, zoals de Paascactus en de Kerstcactus, behoren hiertoe, maar ook bladcactussen en biescactussen. Ik vroeg een stekje als ik bij mensen kwam die een plant hadden die ik nog niet bezat, en nam een afgebroken stengel van een biescactus mee uit de dierentuin. Ik had uiteindelijk dertien soorten. Helaas stierf de verzameling af toen ik het huis uitging en de cactussen niet kon meenemen. Nu heb ik geen lidcactussen, maar ik heb wel meerdere soorten Tillandsia’s. Deze planten (airplants in het Engels) zijn ook epifyten en groeien in de natuur op bomen en zelfs op lantarenpalen. Ik hou ze twee keer per week even onder de kraan en daar doen ze het goed op!

F = Far future Science Fiction

het heelal is groot. En oud. Het is moeilijk voor te stellen hoe groot en oud het heelal eigenlijk is. Wat betekent dat: 13 miljard jaar? En hoe ver is een lichtjaar? Ik hou van SF-verhalen die mijn concepten van tijd en ruimte oprekken. Die me laten nadenken over het heelal in de verre toekomst, als de sterren doven en er alleen maar zwarte gaten overblijven. Als je dan door de ruimte zou reizen, wat zou je waarnemen? Zou er dan nog iets overzijn van onze beschaving? En wat gebeurt er als zelfs zwarte gaten verdampen? De Britse SF-schrijver Stephen Baxter schrijft veel SF-verhalen over de extreem verre toekomst en hoewel die me soms somber stemmen vind ik ze altijd fascineren. Ik schreef zelf ook ‘far future SF’, met name in mijn bundel ‘Conquistador Extended’. Maar ook mijn nieuwe bundel ‘De laatste verkenner’ gaat ver de toekomst in …

G = Geluidsdempende koptelefoon

Dit is een briljante uitvinding! Ik was altijd al prikkelgevoelig. Ik kan niet slapen zonder oordopjes en ergerde me aan geluiden in de trein, zoals het piepen als de deuren sluiten, of mensen die met hun vingers zitten te tikken. Soms overweldigde het lawaai me. Dat werd veel meer na Corona. Twee jaar isolatie zet de zintuigen kennelijk op scherp. Voorjaar 2022 had ik daarom enkele malen een paniekaanval buiten, vooral door geluiden uit het verkeer. Waren er altijd al zoveel langs zoevende brommers? Met een geluidsdempende koptelefoon is het veel beter te verdragen! Ik kan weer naar buiten zonder bang te zijn voor een paniekaanval. Ik wou zelfs dat ik hem altijd op kon houden, maar ja, dat is in zichzelf weer onhandig.

H = Hamilton

Wat een creatief genie is Lin Manuel Miranda! Wist je dat hij de stem doet van Gizmoduck in de nieuwe versie van Ducktales? Maar ook schreef hij muziek voor animatiefilms, regisseerde hij een musicalfilm, en natuurlijk schreef hij de musicals ‘In the heights’ en ‘Hamilton’ (hij speelde er ook nog eens de hoofdrol in). De teksten en muziek in ‘Hamilton’ zitten briljant in elkaar, maar ook tekent Miranda hier een karakter die het nodig heeft te schrijven. Hij gebruikt het schrijven om uit beroerde situaties te komen en later vragen mensen aan hem ‘Why do you write like you’re running out of time?’. Ik kwam zelden een karakter tegen met wie ik me zo kon identificeren, want ook ik voel telkens de noodzaak om te schrijven. Schrijf ik niet, dan gaat het niet goed met me. Ik wil wel proberen niet in dezelfde relationele valkuilen te stappen als Alexander Hamilton.

I = Introvert

Ja, ik ben introvert. Ik heb het nodig alleen te zijn om op te laden. In gezelschappen kan ik me wel druk gedragen, vooral als ik onder mensen ben waar het mee klikt (schrijvers bijvoorbeeld), maar een dag later merk ik dat ik helemaal uitgeput ben. Mij zul je dus niet heel vaak vinden op fantasyfestivals achter de kraam of op drukke gelegenheden. Maar gelukkig is er het internet en daar ben ik wel makkelijk te vinden. Ik zit op Facebook en op Twitter en heb een eigen website: JohanKleinHaneveld.blogspot.com.

J = Junji Ito

Deze Japanse striptekenaar heb ik een paar jaar geleden ontdekt en ondertussen heb ik al een hele rij van zijn manga in de kast staan. Dikke pillen die je van achteren naar voren moet lezen, maar oh, wat zijn ze goed. Hij is een meester in het macabere. Niet alleen weet hij je beelden voor te schotelen waarvan je niet dacht ze ooit te zullen zien (mensen die in slakken veranderen), maar in zijn verhalen weet hij ook een onderhuids gevoel van spanning en afschuw op te roepen. Zijn scenario’s zijn origineel, maar raken wel iets universeels. Zoals dat over de ballonnen in de vorm van mensenhoofden, of de uitsparingen in de bergwand die op mensen lijken … Zijn ‘Uzumaki’ liet me anders naar spiralen kijken. Absolute aanrader en ik probeer zelf ook dit soort suggestieve horrorverhalen te schrijven, bijvoorbeeld in mijn bundel ‘Ruisreizigers’.

K = Klimaatverandering

Dat ik me bezorgd maak over klimaatverandering mag ik ondertussen wel als bekend veronderstellen. Elk jaar worden er weer temperatuurrecords gebroken. Ondertussen smelt het ijs en stijgt de zeespiegel. Maar door de hoge temperaturen zijn er ook meer bosbranden en sterven koraalriffen af, terwijl de oceanen zuurder worden waardoor schaaldieren worden bedreigd. Mensen zijn ook deel van het ecosysteem en wij zullen ook worden getroffen. Daarom snap ik niet dat we niet meer actie ondernemen tegen klimaatverandering. Ik schrijf regelmatig over het klimaat in mijn verhalen, zoals in mijn Young Adult SF-roman ‘Het denkende woud’. Ook stelde ik een bundel samen met SF-verhalen over klimaatverandering van Nederlandse en Vlaamse auteurs, getiteld ‘Voorbij de storm’. In september komt de volgende klimaatbundel uit: ‘Welkom in de broeikaswereld’.

L = Les Miserables

Ik kende al een verfilming van dit verhaal. Toen las ik het boek (de volledige versie, inclusief vijftig pagina’s over de riolen van Parijs rond 1830). Daarna zag ik de film met Hugh Jackman die grote indruk op me maakte. En in Londen bezocht ik de musical waarop de film gebaseerd was. Victor Hugo schiep een verhaal dat elke generatie opnieuw zal aanspreken. Over liefde, onderdrukken, revolutie en vergelding. Maar wat me vooral aanspreekt is het thema van vergeving. Een priester spreekt Valjean vrij, waardoor zijn leven verandert. Javert weigert Valjean te vergeven en kan uiteindelijk daarom niet meer leven met zichzelf. Belangrijke thema’s!

M = Miyazaki

De anime van Hayao Miyazaki behoren tot mijn favoriete films. Deze Japanse tekenaar heeft een scherp observatievermogen en weet daardoor overtuigende nieuwe werelden te creëren. In zijn animatiefilms komt de natuur tot leven. Hij is somber over de toekomst en maakt zich zorgen over hoe mensen omgaan met de wereld en met elkaar, maar toch wil hij kinderen hoopvolle verhalen meegeven en laten zien dat ze niet bij de pakken neer hoeven te zitten. Je kunt zijn films tientallen keren kijken, zonder dat je alle details tot je hebt genomen. Vooral ‘Nausicaa and the Valley of the Wind’ vind ik mooi – maar dat komt misschien ook door het bijna buitenaardse oerwoud dat in het verhaal een rol speelt.

N = Non-fictie

Onder de 25 boeken van mij die intussen gepubliceerd zijn, bevinden zich ook twee non-fictie boeken, namelijk ‘Indrukwekkende vrijheid’ en ‘De loser die wint’. Deze boeken gaan over mijn opvoeding in een strenge geloofsgemeenschap en hoe ik worstelde met zelfacceptatie en het vinden van vrijheid. Ook nadat ik de kerk had verlaten, bleven beperkende leerstellingen me achtervolgen. Bepaalde interpretaties van bijbelverzen kunnen leiden tot een heel naar Godsbeeld en mensbeeld. In deze boeken probeerde ik dat te analyseren en te komen tot een andere interpretatie. Nadat ik ze had geschreven voelde ik me vrij om verder alles op papier te zetten wat ik maar wilde. Zelfs horrorverhalen!

O = Ongepubliceerd

Mijn eerste gepubliceerde werk, ‘Neptunus’, was niet het eerste dat ik ooit geschreven heb. Behalve de opstellen die ik ‘extra’ schreef voor mezelf, werkte ik tijdens mijn middelbare school-tijd ook aan een zevendelige serie ‘De avonturen van Joost, Cliff en Yoko’ – avonturenboeken vol haaien, dinosaurussen en smokkelaars. Verder schreef ik meer dan dertig korte verhalen. Ze staan allemaal nog in mappen in mijn kast, ongepubliceerd. Ik wist namelijk al tijdens het schrijven dat deze boeken en verhalen niet goed genoeg waren om uit te geven. Maar ik leerde wel enorm veel. Als ik ze nu teruglees zie ik per boek mijn niveau omhooggaan. Omdat ik zoveel had geoefend kon ik met ‘Neptunus’ een boek schrijven dat wel in de smaak kon vallen bij een uitgever.

P = Plotgedreven

Er zijn lezers die bij verhalen vooral genieten van goed neergezette karakters en hoe die met elkaar omgaan. Natuurlijk moet er ook een plot in een boek zitten, maar of dat origineel of diepgaand is, doet er minder toe. Zelf ben ik een plotgedreven lezer. Als ik je over een boek vertel, heb ik het over het plot. Natuurlijk lees ik liever niet over platte karakters of stereotypes. Maar voor mij is het belangrijker of een plot goed in elkaar zit en me verrast. Natuurlijk zie je dat ook terug in de boeken die ik schrijf. Daarvoor verzin in ook altijd eerst het verhaal zelf. Pas daarna ga ik kijken welke karakters daarin thuishoren.

Q = Queer

Wat kun je anders bij de Q zetten? Ik ben er sinds enkele jaren achter dat ik ook onder deze term val. Ik identificeer me namelijk als aseksueel, of ace. Misschien zou ik dat eerder hebben gerealiseerd als ik in boeken aseksuele karakters was tegengekomen. Omdat ik snap hoe fijn het is in boeken karakters tegen te komen die op je lijken, probeer ik de hoofdpersonen van mijn boeken ook divers te houden in dit opzicht. De hoofdpersonen van ‘Het denkende woud’ en ‘Plastic Vriend’ zijn expliciet ace, en de hoofdpersoon van ‘Scherven vol ogen’ is bi. Heel wat bijfiguren in mijn boeken vallen ook onder de LGBTQIA+-beschrijving.

R = Recensies

ik schrijf zelf recensies van alle boeken die ik lees. De meeste daarvan staan op Goodreads. Recensies van Nederlandstalige boeken staan op Hebban. Ik schrijf ook recensies voor het tijdschrift ‘Fantastische Vertellingen’. Maar ik ben ook heel blij als lezers recensies schrijven van mijn boeken. Ik vind het heel leuk om te weten of lezers mijn boeken waarderen. Wat vonden ze er leuk aan? Wat niet? Maar recensies zijn ook een mooie manier voor andere lezers om mijn boeken te ontdekken. Laat dus gerust een recensie achter bij een van mijn boeken. Dat kan op Hebban of Goodreads, maar ook op bol.com.

S = Speculatieve evolutie

als je verbeelding en biologie combineert krijg je speculatieve evolutie. Wat nou als de evolutie net iets anders was gelopen? Hoe zou het leven op Aarde eruitzien als de komeet aan het eind van het Krijttijdperk niet was ingeslagen? Of welke soorten leven er op Aarde als de mens is verdwenen? Ik vind het leuk om de scenario’s te lezen die creatievelingen weten op te stellen, vooral als die ook nog eens wetenschappelijk geloofwaardig zijn. Een van de mooiste is het project ‘Serina’, dat gaat over een wereld waar Aardse dieren zijn uitgezet, onder andere kanaries, en hoe die zich over een periode van 300 miljoen jaar ontwikkelt.

T = Tchaikovsky

Adrian Tchaikovsky is mijn favoriete hedendaagse sciencefictionschrijver. Ja, hij heeft ook fantasy geschreven, maar ik heb nog geen fantasyboeken van het gelezen. Als eerste las ik van hem ‘Cage of Souls’ – een boek dat zich afspeelt in de verre toekomst, als er op Aarde nog maar één stad over is waar mensen leven. Die maakte al indruk, maar ‘Children of Time’ was nog veel beter. Intelligente spinnen, mieren gebruikt als computer en een confrontatie met een menselijk ruimteschip. Eigenlijk heb ik nog niets van hem gelezen dat me tegenviel. En wat ik ook inspirerend vind is dat hij zich niet tot één subgenre bepekt. Zijn space opera ‘Shards of Earth’ is bijvoorbeeld ook steengoed.

U = Uitgestorven levensvormen

Natuur is fascinerend, maar ook de natuur die ondertussen niet meer bestaat heeft mijn interesse. Want hoe vulde het leven in vroeger tijden de wereld? Welke soorten namen toen de plek in het ecosysteem in die nu door konijnen, olifanten en leeuwen worden gevuld? Welke diversiteit was er onder prehistorische krokodillen? (Die blijkt enorm te zijn geweest!) Wat waren de eerste dieren die op land kwamen? Waarom kwamen er in het Trias zoveel bijzondere reptielen voor en hoe namen zoogdieren na het uitsterven van de dinosaurussen (behalve de vogels) de Aarde over? Bijna elke week doen wetenschappers wel weer een nieuwe ontdekking over het leven van vroeger en dan moeten we ons beeld weer op de kop zetten. Zo waren er ooit vogelachtige dinosaurussen met vleermuisvleugels, Yi Qi genaamd!

V = Verhalenbundels

Ik hou van korte verhalen. Mijn vader had meerdere bundels korte SF-verhalen in de kast staan, waaronder de bundel ‘Sciencefictionverhalen’ van Spectrum. Fantastisch vond ik die! Mijn droom was om ook zelf in bundels te komen met mijn verhalen en eigen verhalenbundels te publiceren. En die is uitgekomen. Mijn nieuwste verhalenbundel is ‘De laatste verkenner’, met 27 korte SF-verhalen. Ik stelde ook al twee verhalenbundels samen en in september 2023 komt de derde, de klimaatbundel ‘Welkom in de broeikaswereld’.

W = Watervlooien

Vroeger ving ik watervlooien met een schepnetje in de sloot om ze aan mijn vissen te voeren, nu koop ik ze in een plastic zakje bij de aquariumwinkel. Maar nadat ik op internet filmpjes zag van het kanaal ‘Life in Jars’ die in glazen potten waterdiertjes houdt, besloot ik dat ik watervlooien ook eens van dichtbij wilde bestuderen. Dus deed ik er een paar uit het zakje in een fles met water en wat zand in de vensterbank. Het blijkt heel leuk om deze kleine waterdiertjes van dichtbij te bekijken. Zo is goed te zien hoe ze eitjes met zich meedragen onder hun schildje. En even later zie je dan nog veel kleinere watervlootjes door het water dansen. Ik moet alleen oppassen dat het water in het directe zonlicht niet te warm wordt – ondertussen heb ik al een paar keer nieuwe watervlooien in de fles moeten doen.

X = Xenobiologie

Eigenlijk bedoel ik hier Exobiologie. Xenobiologie is het zoeken naar andere vormen van leven in het laboratorium terwijl Exobiologie staat voor het bestuderen van leven buiten de Aarde. Dat is nog niet gevonden, natuurlijk, maar er wordt wel onderzoek gedaan naar de omstandigheden waarin leven zou kunnen evolueren anders dan bij ons en hoe het zich zou aanpassen aan andere omgevingen. Ik volg het nieuws op dit gebied aandachtig: bevinden zich bacterie-achtige soorten diep onder de grond van Mars? Is er leven onder het ijs van Europa? Welke chemische processen op Titan zouden tot leven kunnen leiden? Eindeloos interessant voor de SF-schrijver natuurlijk.

Y = Yoko Tsuno

Dit is van jongs af aan mijn favoriete stripheldin. Ik ontdekte de stripverhalen over Yoko Tsuno in de bibliotheek en ging ze al snel verzamelen van mijn zakgeld. Nog steeds koop ik de nieuwe delen die verschijnen, want Roger Leloup tekent ondanks zijn hoge leeftijd gestaag verder. Het mooie aan de Yoko Tsuno-strips vond ik de SF-ideeën en de rijk gedetailleerd weergegeven werelden. Maar ook het karakter van de hoofdpersoon, die steeds zoekt naar een manier om conflicten zonder geweld te beëindigen en zoveel mogelijk begrip wil opbrengen voor wie anders is dan zij. Verwijzingen naar deze strips vind je in veel van mijn eigen verhalen terug.

Z = Zoetwatertong

In mijn grootste aquarium zwemt sinds eind vorig jaar een zoetwatertong. Ik had al heel vaak platvissen gezien in de dierentuin en me verbaasd over hun golvende manier van zwemmen en natuurlijk hoe ze hun kleur veranderen afhankelijk van de ondergrond waarop ze rusten. Het blijkt heel leuk dat nu ook in mijn eigen aquarium te kunnen zien. Regelmatig kan ik het visje nergens vinden. Dan kijk ik nog eens beter en zie ik dat een stukje van het grind adem lijkt te halen. Daar ligt dan de zoetwatertong. Andere bijzondere dieren in mijn aquariums zijn dwergklauwkikkers, een muskusschildpad, een Afrikaanse mesvis en een wimpelaal.

Dit was het ABC met Johan Klein Haneveld super bedankt dat je deze wilde invullen! Denk jij nu hé ik wil ook wel zo’n abc-tje invullen als blogger, auteur of lezer stuur me dan een mailtje op Beheerboekennl@gmail.com.

Heel veel liefs,

Melanie

*** Let op bloggen is een hobby voor mij, ik heb dan ook niemand die mijn teksten na kijkt op spelling want dat zou mij een paar 100 euro in de maand kosten. Ik heb dyslexie dus de kans is groot dat er hier en daar een spelfoutje in de tekst staat. Ik doe er alles aan om deze te voorkomen maar helaas is dat niet altijd mogelijk. ***